Page 35 - Przewodnik po Głuchej Warszawie
P. 35

Mieszkanie Wajcblumów










                       Rywka Wajcblumowa w okresie          Jakub Wajcblum w okresie
                       międzywojennym. Źródło: ArAH      międzywojennym. Źródło: ArAH

            W dniach 6–11 września 1942 roku miała   Lacherta, w niczym nie nawiązujące do histo-
          miejsce  tzw.  Wielka  Akcja  pomiędzy  ulicami   rycznego wyglądu ulicy.
          Smoczą, Gęsią i Zamenhoffa, Szczęśliwą i pla-  Pomiędzy wspomnianymi budynkami znaj-  ul. Miła 38
          cem Parysowskim, w wyniku której zgroma-  dowała się kamienica przy ul. Miłej 38, w któ-
          dzono 100 tysięcy mieszkańców getta („kocioł   rej mieszkało niesłyszące małżeństwo:  Jakub
          na Miłej” lub „kocioł na Niskiej”). Po selekcji   i Rywka (Rebeka) z Jaglomów Wajcblumowie.
          35 tysięcy osób otrzymało „numerki na życie”,   Jakub przed wojną był bardzo znanym dzia-
          a spośród pozostałych 2,6 tys. zastrzelono, zaś   łaczem żydowskiego środowiska niesłyszą-
          54 tys. wywieziono do obozu zagłady w Treblin-  cych. Był współzałożycielem Stowarzyszenia
          ce. Podczas powstania w getcie warszawskim   Głuchoniemych Żydów „Spójnia” w 1916 roku,
          na Miłej 29 znajdował się bunkier, w którym był   pierwszego stowarzyszenia głuchych Żydów
          sztab Żydowskiej Organizacji Bojowej. Kiedy go
          odkryto, sztab przeniósł się na Miłą 18. W dniu   Pewnego dnia na Miłej była łapanka. Niemcy cho-
          8 maja żydowscy bojownicy z dowódcą Morde-  dzili po schodach i pakowali ludzi do ciężarówek.
          chajem Anielewiczem i jego dziewczyną Mirą   Annie i Esterze udało się ukryć. Jakub był poza do-
          Fuchrer popełnili samobójstwo, odmawiając   mem. Tylko Rebeka została w domu. Kiedy wszystko
          poddania się Niemcom. W tym miejscu teraz   się uspokoiło, dziewczynki pobiegły przerażone do   Czy wiesz, że ….
          znajduje się Kopiec Anielewicza. Podczas walk   mieszkania, martwiąc się o matkę. Okazało się, że
          cała zabudowa ulicy została spalona, a następ-  Rebeka jako głucha nic nie słyszała, krzątała się po
          nie zrównana z ziemią. Po wojnie wzniesiono   domu jakby nic. Otworzyła drzwi córkom zupełnie
                                              spokojna…
          osiedle  Muranów  według projektu  Bohdana
                                                                                 33
   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40